Trong quá trình quản lý và sử dụng đất đai, tranh chấp giữa các cá nhân, hộ gia đình hay tổ chức là điều không thể tránh khỏi. Trước khi đưa vụ việc lên các cơ quan cấp cao hơn như UBND cấp huyện, tỉnh hoặc Tòa án nhân dân, việc tiến hành hòa giải tại UBND cấp xã là thủ tục bắt buộc đối với các tranh chấp liên quan đến xác định quyền sử dụng đất. UBND cấp xã có trách nhiệm chủ động tổ chức buổi hòa giải trong phạm vi thời gian luật định kể từ khi tiếp nhận đơn đề nghị. Bài viết sau đây cung cấp thông tin về thời hạn hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND theo quy định pháp luật hiện hành.
Thời hạn tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai tại cấp xã là bao lâu?
Theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 235 Luật Đất đai 2024, thời hạn tối đa mà UBND cấp xã được phép sử dụng để tổ chức buổi hòa giải là 30 ngày kể từ ngày tiếp nhận đơn yêu cầu hợp lệ từ một trong các bên tranh chấp.
Quy định này cũng được nhắc lại tại khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, nhấn mạnh vai trò của UBND cấp xã trong việc tạo điều kiện cho các bên giải quyết tranh chấp một cách thân thiện, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Lưu ý: Tại một số địa phương không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã (ví dụ: một số huyện đảo, khu vực biên giới đặc thù), việc hòa giải tại cấp xã không áp dụng. Khi đó, thẩm quyền giải quyết tranh chấp sẽ được chuyển trực tiếp lên UBND cấp huyện hoặc Tòa án theo quy định tại Điều 236 Luật Đất đai 2024.
Trường hợp đã hòa giải thành – Có được thay đổi ý kiến sau đó?
Pháp luật hiện hành cho phép các bên thay đổi nội dung đã thỏa thuận trong biên bản hòa giải thành nếu phát sinh ý kiến mới. Cụ thể, theo khoản 3 Điều 105 Nghị định 102/2024/NĐ-CP, trong vòng 10 ngày kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành, nếu có văn bản đề nghị thay đổi từ một hoặc nhiều bên thì Chủ tịch UBND cấp xã phải tổ chức lại phiên họp của Hội đồng hòa giải để thảo luận về nội dung bổ sung.
Sau thời hạn này, nếu tiếp tục phát sinh tranh chấp, các bên phải nộp đơn và tiến hành lại toàn bộ quy trình hòa giải từ đầu.
Nếu UBND cấp xã không tổ chức hòa giải đúng thời hạn thì phải làm sao?
Việc không thực hiện hòa giải trong thời hạn 30 ngày hoặc cố tình kéo dài thời gian là hành vi vi phạm pháp luật hành chính. Trong trường hợp này, người dân có quyền sử dụng hai phương thức bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình theo Điều 7 Luật Khiếu nại 2011, bao gồm:
Khiếu nại hành vi hành chính
- Bước 1: Nộp đơn khiếu nại lần đầu đến Chủ tịch UBND cấp xã trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày hết hạn hòa giải mà UBND không thực hiện.
- Bước 2: UBND xã có trách nhiệm thụ lý trong vòng 10 ngày.
- Bước 3: Ban hành quyết định giải quyết khiếu nại theo đúng trình tự luật định.
- Bước 4: Nếu không đồng ý với quyết định hoặc không được giải quyết đúng thời hạn, người khiếu nại có thể tiếp tục gửi đơn lên Chủ tịch UBND cấp huyện hoặc khởi kiện hành chính tại Tòa án nhân dân.
Khởi kiện hành chính
Theo khoản 1 Điều 30 Luật Tố tụng hành chính 2015, hành vi không tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai đúng hạn có thể bị kiện tại Tòa án có thẩm quyền. Trình tự gồm:
- Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân cấp huyện.
- Tòa án tiếp nhận và thụ lý vụ án.
- Thực hiện các bước xét xử sơ thẩm, phúc thẩm nếu có.
 |
| Xử lý thế nào khi đã quá thời hạn hòa giải |
Một số điểm pháp lý cần lưu ý về quy trình hòa giải tại cấp xã
- Thời gian 30 ngày được tính theo dương lịch, bao gồm cả ngày nghỉ, lễ.
- Hội đồng hòa giải gồm Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND cấp xã, đại diện Mặt trận Tổ quốc, công chức địa chính, người dân có hiểu biết về đất đang tranh chấp (nếu có), và có thể mời thêm đại diện tổ chức, chuyên gia liên quan.
- Biên bản hòa giải (thành hoặc không thành) phải thể hiện đầy đủ thời gian, địa điểm, thành phần tham dự, nội dung tranh chấp, ý kiến các bên, kết quả hòa giải và chữ ký xác nhận.
- Không có mẫu đơn yêu cầu hòa giải bắt buộc, nhưng nội dung cần rõ ràng, gồm thông tin cá nhân các bên, mô tả tranh chấp, yêu cầu hòa giải cụ thể.
Dịch vụ hỗ trợ trong lĩnh vực hòa giải và tranh chấp đất đai
Với kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực pháp lý, Chuyên tư vấn luật sẵn sàng hỗ trợ khách hàng toàn diện trong quy trình giải quyết tranh chấp đất đai tại cấp xã:
- Tư vấn chi tiết về quy trình, thời hạn hòa giải theo Luật Đất đai 2024.
- Hỗ trợ soạn thảo và nộp đơn yêu cầu hòa giải.
- Cử luật sư tham gia, đại diện khách hàng tại các buổi hòa giải.
- Tư vấn và hướng dẫn xử lý nếu UBND xã không tổ chức hòa giải đúng hạn.
- Đại diện khách hàng khiếu nại hoặc khởi kiện hành vi hành chính không đúng quy định.
- Hỗ trợ thủ tục đăng ký kết quả hòa giải thành nếu đạt được thỏa thuận.
- Hướng dẫn giải quyết tranh chấp tiếp theo nếu hòa giải không thành công.
Câu hỏi thường gặp
- Ngày bắt đầu tính 30 ngày hòa giải là ngày nào? – Là ngày UBND xã tiếp nhận đơn hợp lệ, có xác nhận bằng văn bản.
- Thời hạn hòa giải tính theo ngày gì? – Tính theo ngày dương lịch, không loại trừ ngày nghỉ.
- Có chế tài nào với cán bộ xã trì hoãn hòa giải? – Có, có thể bị xử lý kỷ luật theo quy định về cán bộ, công chức.
- 30 ngày có được gia hạn không? – Không. Luật không cho phép gia hạn thời gian hòa giải.
- Có cần nộp phí khi khiếu nại hay khởi kiện? – Khiếu nại lần đầu không mất phí; khởi kiện hành chính có thể phải nộp tạm ứng án phí.
 |
| Tư vấn hòa giải và giải quyết tranh chấp đất đai |
Hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã là bước khởi đầu bắt buộc và vô cùng quan trọng trong quá trình giải quyết tranh chấp về quyền sử dụng đất. Việc hiểu rõ thời hạn, quy trình, và quyền lợi pháp lý sẽ giúp người dân chủ động hơn trong bảo vệ quyền lợi của mình. Nếu Quý khách đang gặp khó khăn hoặc vướng mắc liên quan đến vấn đề này, hãy liên hệ ngay với Chuyên tư vấn luật để được hỗ trợ kịp thời. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.
Nguồn: Thời hạn hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã
>>> Xem thêm:
Nhận xét
Đăng nhận xét