Khi tòa án trả lại đơn khởi kiện dân sự, người khởi kiện cần nắm vững căn cứ pháp lý và thủ tục để có
biện pháp xử lý hiệu quả. Việc tòa án trả lại đơn thường xuất phát từ việc hồ
sơ không đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định pháp luật. Để đảm bảo quyền
lợi, người khởi kiện cần phân tích kỹ quyết định của tòa án, xác định nguyên
nhân và lựa chọn hướng giải quyết phù hợp. Bài viết dưới đây hướng dẫn chi tiết
các bước xử lý khi gặp tình huống này.
Xác định lý do tòa án trả lại đơn khởi kiện
Bước đầu tiên khi nhận
được thông báo trả lại đơn là rà soát các căn cứ mà tòa án đã nêu. Việc này
giúp xác định nguyên nhân chính xác và có hướng khắc phục phù hợp.
Căn cứ pháp lý cơ bản
được quy định tại Khoản 1, Điều 192 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 và hướng dẫn tại
Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP. Một số lý do phổ biến bao gồm:
- Chưa đáp ứng điều kiện khởi kiện: Ví dụ, tranh chấp
đất đai phải thực hiện hòa giải tại UBND cấp xã trước khi nộp đơn.
- Người khởi kiện không có quyền hoặc không đủ năng
lực hành vi tố tụng:
- Người khởi kiện không phải là
chủ thể có quyền lợi hợp pháp bị xâm phạm hoặc không đại diện hợp pháp
cho chủ thể đó.
- Người khởi kiện là người chưa
thành niên, mất năng lực hoặc bị hạn chế năng lực dân sự nhưng không có đại
diện hợp pháp.
- Vụ việc không thuộc thẩm quyền tòa án: Bao gồm
các tranh chấp ngoài lĩnh vực dân sự, hôn nhân gia đình, lao động, thương
mại.
- Vụ việc đã được giải quyết hoặc đang được thụ lý:
- Có bản án hoặc quyết định có
hiệu lực pháp luật.
- Vụ việc đang được một tòa án
khác thụ lý.
- Hết thời hiệu khởi kiện: Thời hạn yêu cầu giải
quyết vụ án dân sự đã hết theo pháp luật.
- Các trường hợp khác: Người khởi kiện rút đơn hoặc
các lý do khác theo quy định.
Phân tích kỹ quyết định trả đơn giúp người khởi kiện nhận biết tòa án đã áp dụng pháp luật đúng hay sai, từ đó xác định hướng xử lý tiếp theo.
Khắc phục thiếu sót và nộp lại đơn
Một trong những cách hiệu
quả nhất là chỉnh sửa, bổ sung hồ sơ theo yêu cầu của tòa án và nộp lại.
Khắc phục về điều kiện
khởi kiện (thủ tục tiền tố tụng): Tranh chấp đất đai: Nếu đơn bị trả lại vì chưa hòa giải
tại UBND cấp xã, người khởi kiện cần thực hiện thủ tục hòa giải. Biên bản hòa
giải, dù thành hay không, là tài liệu bắt buộc khi nộp lại hồ sơ.
Khắc phục về thẩm quyền
của tòa án
Người khởi kiện cần xác
định đúng tòa án có thẩm quyền theo các nguyên tắc:
- Theo nơi cư trú của bị đơn: Tòa án nơi bị đơn cư
trú hoặc nơi tổ chức có trụ sở.
- Theo đối tượng tranh chấp: Với bất động sản, chỉ
tòa án nơi có bất động sản mới thụ lý.
- Theo lựa chọn của nguyên đơn: Trong một số tranh
chấp hợp đồng, nguyên đơn có quyền chọn tòa án phù hợp.
Khắc phục về quyền khởi
kiện và năng lực tố tụng
- Bổ sung chứng cứ về quyền khởi kiện: Tài liệu chứng
minh quyền lợi hợp pháp bị xâm phạm.
- Chứng minh năng lực hành vi tố tụng:
- Cá nhân: cung cấp giấy tờ tùy
thân.
- Người chưa thành niên hoặc mất
năng lực: có giấy tờ đại diện hợp pháp.
- Chứng minh tư cách đại diện hoặc ủy quyền:
- Cơ quan, tổ chức: văn bản bổ
nhiệm người đại diện.
- Khởi kiện thông qua ủy quyền:
có giấy ủy quyền hợp pháp, công chứng hoặc chứng thực.
Sau khi hoàn thiện hồ
sơ, người khởi kiện có thể nộp lại tòa án có thẩm quyền để được xem xét thụ lý.
![]() |
| Khiếu nại việc Tòa án trả lại đơn khởi kiện |
Khiếu nại quyết định trả đơn
Trong trường hợp quyết
định trả lại đơn không có cơ sở pháp lý, người khởi kiện có quyền khiếu nại để
bảo vệ quyền lợi.
Thời hiệu khiếu nại
- 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản trả
lại đơn.
- Cách tính thời điểm: Tính từ ngày thực tế nhận
văn bản.
- Nhận qua bưu điện: Dấu bưu điện trên phong bì hoặc
biên lai ký nhận.
- Nhận trực tiếp tại tòa: Ngày ký trong sổ giao nhận
văn bản.
Hồ sơ khiếu nại
- Đơn khiếu nại: Ghi ngày tháng, thông tin người
khiếu nại, lý do khiếu nại, yêu cầu hủy quyết định, chữ ký.
- Tài liệu kèm theo: Bản sao quyết định trả đơn, hồ
sơ khởi kiện trước đó, tài liệu chứng minh việc trả đơn sai luật, giấy tờ
chứng minh tư cách pháp lý hoặc ủy quyền hợp pháp.
Trình tự giải quyết
- Giai đoạn 1: Tòa án đã ra quyết định trả đơn
- Thẩm phán khác được phân công
xem xét trong 05 ngày làm việc.
- Phiên họp có sự tham gia của
Viện kiểm sát và người khiếu nại.
- Quyết định: giữ nguyên hoặc hủy
quyết định trả đơn.
- Giai đoạn 2: Tòa án cấp trên trực tiếp
- Thời hạn: 10 ngày làm việc từ
khi nhận quyết định giai đoạn 1.
- Chánh án Tòa án cấp trên ra
quyết định cuối cùng: giữ nguyên hoặc yêu cầu tòa cấp dưới nhận lại đơn.
Quyết định giải quyết khiếu nại của Chánh án cấp trên có hiệu lực ngay lập tức, khép lại quá trình khiếu nại.
Vai trò của luật sư trong xử lý khi tòa án trả lại đơn
Luật sư hỗ trợ khách
hàng bằng các công việc:
- Phân tích hồ sơ: Xác định căn cứ pháp lý tòa án
áp dụng, đối chiếu với luật và văn bản hướng dẫn.
- Tư vấn chiến lược: Đề xuất hướng xử lý hiệu quả,
có thể là sửa hồ sơ, nộp tòa khác, hoặc khiếu nại.
- Soạn thảo hồ sơ: Hỗ trợ soạn đơn khởi kiện, đơn
khiếu nại và tài liệu pháp lý bổ sung.
- Đại diện thực hiện thủ tục tố tụng: Tham gia toàn
bộ quá trình để bảo vệ quyền lợi khách hàng.
![]() |
| Luật sư tư vấn soạn thảo đơn khởi kiện |
Việc xử lý khi tòa án trả lại đơn khởi kiện dân sự yêu cầu sự hiểu biết sâu về pháp luật tố tụng và kinh nghiệm thực tiễn. Người khởi kiện cần thực hiện tuần tự: phân tích căn cứ trả đơn, khắc phục thiếu sót hoặc khiếu nại nếu có cơ sở. Chuyên tư vấn pháp luật cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.
Nguồn: Hướng giải quyết khi tòa án trả lại
đơn khởi kiện dân sự
>>> Xem
thêm:
- Các trường hợp đương sự có quyền khởi kiện lại vụ án dân sự
- Tư vấn soạn đơn xin miễn giảm tạm ứng án phí chuẩn pháp luật 2025



Nhận xét
Đăng nhận xét