HƯỚNG DẪN KHỞI KIỆN ĐÒI SUẤT TÁI ĐỊNH CƯ KHI BỊ THU HỒI ĐẤT NĂM 2025

Việc khởi kiện để yêu cầu bố trí suất tái định cư khi đất bị thu hồi là vấn đề phổ biến. Nhiều trường hợp người sử dụng đất đủ điều kiện được hưởng suất tái định cư nhưng chưa được cơ quan nhà nước thực hiện. Trong tình huống này, người dân có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình và thủ tục khởi kiện suất tái định cư theo quy định pháp luật năm 2025.

Thủ tục kiện đòi suất tái định cư khi bị thu hồi đất

Đối tượng được bố trí tái định cư

Theo Điều 111 Luật Đất đai 2024, các đối tượng được bố trí tái định cư hoặc bồi thường bằng nhà ở, đất ở khi bị thu hồi đất gồm:

Hộ gia đình, cá nhân có đất ở hoặc nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sở hữu đất ở, nhà ở và đáp ứng điều kiện tại Điều 95, sẽ được bồi thường bằng nhà ở tái định cư.
Người dân phải di chuyển chỗ ở nhưng không đủ điều kiện bồi thường về đất, nếu không còn nơi ở khác trong địa bàn, sẽ được giao đất ở có thu tiền sử dụng hoặc được bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở.
Người sử dụng đất nông nghiệp hoặc phi nông nghiệp không phải đất ở, đủ điều kiện bồi thường theo Điều 95 và có nhu cầu nhận bồi thường bằng nhà ở tái định cư, nếu địa phương có quỹ đất sẽ được bố trí tái định cư.
Trường hợp đất ở bị thu hồi để thực hiện dự án đô thị: nếu địa phương có quỹ đất/nhà tái định cư, người dân được bồi thường bằng đất hoặc nhà ở.
Dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư: chủ sở hữu được bồi thường và bố trí tái định cư theo quy định pháp luật về nhà ở.

Khởi kiện đòi suất tái định cư

Xác định thời hiệu và phạm vi khởi kiện

Bảo vệ quyền lợi về tái định cư đòi hỏi người dân phải xác định chính xác thời hiệu và phạm vi khởi kiện. Đây là yếu tố quan trọng để Tòa án thụ lý và giải quyết.

Thời hiệu là khoảng thời gian mà người dân có thể khởi kiện. Nếu quá hạn, quyền khởi kiện sẽ mất. Theo Khoản 2, Điều 116 Luật Tố tụng Hành chính 2015, thời hiệu khởi kiện đối với quyết định hành chính là một năm kể từ khi nhận hoặc biết quyết định liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Nếu không được bố trí tái định cư, thời hiệu được tính từ ngày có quyết định giải quyết khiếu nại hoặc từ ngày có căn cứ xác định quyền lợi bị xâm phạm. Người dân cần lưu giữ hồ sơ, quyết định và chứng cứ để xác định thời điểm chính xác.

Phạm vi khởi kiện xác định nội dung mà Tòa án xem xét. Người khởi kiện chỉ tập trung vào phần quyết định liên quan đến tái định cư, không yêu cầu hủy toàn bộ quyết định thu hồi đất. Nội dung yêu cầu cần nêu rõ việc hủy một phần quyết định hành chính về tái định cư hoặc buộc cơ quan nhà nước thực hiện đúng chính sách. Chứng cứ quan trọng gồm giấy tờ chứng minh đủ điều kiện hưởng tái định cư, hành vi vi phạm của cơ quan nhà nước và phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt.

Quy trình khởi kiện tại Tòa án

Khởi kiện thành công đòi hỏi tuân thủ đúng quy trình tố tụng hành chính.

Xác định Tòa án có thẩm quyền

Theo Nghị định 151/2025/NĐ-CP và Luật Tố tụng Hành chính 2015 sửa đổi 2025, thẩm quyền giải quyết được phân định như sau:

Quyết định của Chủ tịch UBND xã: thẩm quyền thuộc Tòa án nhân dân khu vực nơi xã đó.
Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh: nếu người khởi kiện cư trú, làm việc hoặc có trụ sở trong tỉnh, thẩm quyền thuộc Tòa án khu vực nơi cư trú; nếu không, thuộc Tòa án nơi quyết định gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi.

Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện

Hồ sơ cần đầy đủ và rõ ràng để Tòa án thụ lý:

Đơn khởi kiện theo Mẫu số 01-HC, gồm thông tin cá nhân, cơ quan bị kiện, quyết định bị kiện, yêu cầu và căn cứ pháp lý.
Tài liệu kèm theo gồm bản sao quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; giấy tờ nhân thân; giấy tờ quyền sử dụng đất, sở hữu nhà; tài liệu dự án; chứng minh đủ điều kiện hưởng tái định cư.

Thủ tục thụ lý

Tòa án thụ lý hồ sơ theo các bước: nhận và xem xét đơn, xử lý đơn (yêu cầu bổ sung, chuyển đơn hoặc trả lại), thông báo tạm ứng án phí, thụ lý chính thức và thông báo thụ lý cho các bên liên quan.

Giải quyết vụ án

Quy trình giải quyết bao gồm:

Giai đoạn chuẩn bị xét xử: xác minh chứng cứ, đối thoại giữa các bên, kiểm tra phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Xét xử sơ thẩm: mở phiên tòa, xét hỏi, tranh tụng công khai và tuyên án.
Xét xử phúc thẩm: nếu có kháng cáo hoặc kháng nghị, thời gian chuẩn bị và mở phiên tòa phúc thẩm để xem xét lại bản án sơ thẩm; phán quyết phúc thẩm là cuối cùng.

Dịch vụ luật sư hỗ trợ khởi kiện

Luật sư chuyên hỗ trợ người dân không được bố trí suất tái định cư sẽ:

Tư vấn pháp lý về quyền lợi bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Kiểm tra tính hợp pháp của phương án bồi thường.
Thu thập và phân tích chứng cứ.
Đại diện khởi kiện tại Tòa án hành chính.
Bảo vệ quyền lợi khách hàng trong quá trình tố tụng.
Hỗ trợ khiếu nại và kháng cáo nếu cần.

Luật sư tư vấn thủ tục khởi kiện

Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và tuân thủ nghiêm ngặt các bước pháp lý là yếu tố quyết định sự thành công của vụ kiện. Chuyên tư vấn pháp luật cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.

Nguồn: Kiện đòi suất tái định cư khi bị thu hồi đất: Thủ tục 2025

>>> Xem thêm:

Thạc sĩ - Luật sư Phan Mạnh Thăng

Tìm kiếm Blog này