Di chúc là một công cụ pháp lý quan trọng, cho phép cá nhân thể hiện ý chí cuối cùng của mình về việc phân chia tài sản sau khi qua đời. Bên cạnh hình thức di chúc bằng văn bản, pháp luật Việt Nam cũng công nhận di chúc miệng trong một số trường hợp đặc biệt. Tuy nhiên, để di chúc miệng có hiệu lực pháp lý, cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện nghiêm ngặt do luật định. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết những điều kiện cần thiết để đảm bảo tính hợp pháp của di chúc miệng.
Các Loại Di Chúc Hợp Pháp Theo Quy Định Pháp Luật
Theo Bộ luật Dân sự năm 2015, có hai loại di chúc được pháp luật Việt Nam
công nhận:
1. Di chúc bằng văn bản: Đây là hình thức phổ biến và được khuyến khích sử
dụng do tính rõ ràng, minh bạch và dễ chứng minh. Di chúc bằng văn bản có thể
được lập dưới các dạng sau:
- Di chúc bằng văn bản
có người làm chứng
- Di chúc bằng văn bản
không có người làm chứng
- Di chúc bằng văn bản
có công chứng
- Di chúc bằng văn bản
có chứng thực
2. Di chúc miệng: Hình thức này chỉ được áp dụng trong những trường hợp đặc
biệt khi người lập di chúc không thể lập di chúc bằng văn bản do hoàn cảnh
khách quan.
>>> Xem thêm: Cách Lập Di Chúc Hợp Pháp
Các Điều Kiện Cần Có Để Di Chúc Miệng Có Hiệu Lực
Điều Kiện Người Lập Di Chúc Miệng
Người lập di chúc miệng phải là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự,
cụ thể:
- Đủ tuổi: Phải là người
từ đủ 18 tuổi trở lên, theo quy định tại Điều 625 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Di chúc miệng do người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi lập sẽ không có hiệu
lực pháp lý.
- Minh mẫn, sáng suốt:
Người lập di chúc phải hoàn toàn tỉnh táo, nhận thức rõ ràng về hành vi và
hậu quả của việc lập di chúc.
- Tự nguyện: Việc lập di
chúc phải xuất phát từ ý chí tự do của người lập di chúc, không bị lừa dối,
đe dọa hoặc cưỡng ép dưới bất kỳ hình thức nào.
Điều Kiện Về Hoàn Cảnh Lập Di Chúc Miệng
Di chúc miệng chỉ được phép lập trong những trường hợp đặc biệt, khi tính
mạng của người lập di chúc bị đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản. Điều
này được quy định rõ tại khoản 1 Điều 629 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Ví dụ: Người bị tai nạn giao thông nghiêm trọng, người mắc bệnh hiểm
nghèo trong giai đoạn cuối…
>>> Xem thêm: Di Chúc Có Hiệu Lực Khi Nào?
Điều Kiện Về Làm Chứng
Di chúc miệng phải có ít nhất hai người làm chứng để đảm bảo tính khách
quan và chính xác. Người làm chứng phải đáp ứng các yêu cầu sau:
- Có đầy đủ năng lực
hành vi dân sự: Đủ 18 tuổi trở lên, minh mẫn, sáng suốt và không bị hạn chế
về năng lực hành vi dân sự.
- Không phải là người thừa
kế: Người làm chứng không được là người được hưởng lợi từ di chúc, kể cả
thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
- Không có quyền lợi
liên quan: Người làm chứng không được có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan
đến nội dung của di chúc.
(Căn cứ theo khoản 5 Điều 630 và Điều 632 Bộ luật Dân sự năm 2015)
Điều Kiện Về Thời Hạn Di Chúc Miệng
- Ghi chép lại di chúc:
Ngay sau khi người lập di chúc thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng
phải ghi chép lại toàn bộ nội dung di chúc và cùng ký tên hoặc điểm chỉ
vào văn bản.
- Công chứng/Chứng thực:
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ khi người lập di chúc thể hiện ý chí
cuối cùng, văn bản ghi chép di chúc miệng phải được công chứng hoặc chứng
thực chữ ký, điểm chỉ của người làm chứng.
(Căn cứ theo khoản 5 Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015)
![]() |
Điều kiện để di chúc miệng có hiệu lực |
Di Chúc Miệng Có Thể Bị Hủy Bỏ Khi Nào?
Di chúc miệng sẽ mặc nhiên bị hủy bỏ trong trường hợp sau: Sau 03 tháng kể
từ thời điểm lập di chúc miệng, nếu người lập di chúc vẫn còn sống, minh mẫn và
sáng suốt.
>>> Xem thêm: Di chúc bằng miệng không có hiệu lực khi nào?
Tư Vấn Pháp Lý Liên Quan Lập Di Chúc
Chuyên tư vấn luật cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên sâu về các vấn
đề liên quan đến di chúc, bao gồm:
- Tư vấn về quy định
pháp luật về thừa kế
- Hướng dẫn soạn thảo di
chúc bằng văn bản
- Hướng dẫn lập di chúc
miệng hợp pháp
- Tư vấn về điều kiện hiệu
lực của di chúc miệng
- Hướng dẫn thủ tục khai
nhận di sản, thỏa thuận phân chia di sản
![]() |
Dịch vụ pháp lý chuyên sâu về di chúc |
Di chúc miệng là một giải pháp pháp lý hữu ích trong những trường hợp đặc biệt, cho phép cá nhân bảo vệ quyền lợi của mình và người thân. Tuy nhiên, để di chúc miệng có hiệu lực pháp lý, cần tuân thủ nghiêm ngặt các điều kiện mà pháp luật quy định. Chuyên tư vấn luật, với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm và am hiểu sâu rộng về luật thừa kế, sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc lập di chúc và giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan. Chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp bạn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí về di chúc và thừa kế!
>>> Xem thêm: Di chúc viết tay không công chứng có hiệu lực không?
Nguồn trích dẫn từ: Chuyên tư vấn luật
Tác giả: Nguyễn Hồng Nhung
Nhận xét
Đăng nhận xét