Trong quá trình thực hiện
hợp đồng thế chấp tài sản, việc bên nhận bảo đảm tự ý bán tài sản thế chấp mà
không tuân thủ các điều khoản thỏa thuận hoặc quy định pháp luật được xem là
hành vi vi phạm nghiêm trọng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của bên thế
chấp. Hành động này không chỉ làm thiệt hại về tài chính mà còn phá vỡ niềm tin
trong giao dịch dân sự. May mắn thay, hệ thống pháp luật hiện hành đã thiết lập
nhiều cơ chế bảo vệ hiệu quả để bên thế chấp có thể bảo vệ quyền lợi hợp pháp của
mình. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết các biện pháp pháp lý có thể áp dụng,
từ khiếu nại về quy trình đấu giá, đến việc khởi kiện tại Tòa án, cũng như các
biện pháp ngăn chặn cần thiết nhằm đảm bảo quyền lợi và tài sản của bên thế chấp
được bảo vệ toàn diện.
Khởi kiện bên nhận bảo đảm tự bán tài sản thế chấp trái phép thế nào?
Xử lý khi bên nhận bảo đảm tự ý bán tài sản thế chấp không đúng quy định
Khi bên nhận bảo đảm, ví dụ như ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng, tiến hành xử lý tài sản thế chấp mà không tuân theo hợp đồng hoặc quy định pháp luật, bên thế chấp có quyền thực hiện các biện pháp pháp lý nhằm bảo vệ tài sản và quyền lợi hợp pháp. Tùy vào cách thức tài sản bị bán, có thể chia thành hai trường hợp chính: bán tài sản qua tổ chức đấu giá chuyên nghiệp hoặc bên nhận bảo đảm tự mình thực hiện việc bán. Mỗi trường hợp đòi hỏi cách thức xử lý khác nhau, được quy định chặt chẽ nhằm bảo vệ công bằng và quyền lợi của bên thế chấp.
Xử lý trường hợp tài sản được bán thông qua tổ chức đấu giá
Khi tài sản thế chấp được
bán qua một trung tâm đấu giá chuyên nghiệp, việc hủy bỏ kết quả đấu giá thường
gặp nhiều khó khăn do liên quan đến quyền lợi của người mua đấu giá ngay tình.
Hợp đồng dịch vụ đấu giá được ký kết giữa bên nhận bảo đảm và trung tâm đấu giá
nên bên thế chấp không có quyền trực tiếp yêu cầu hủy kết quả đấu giá tại đây.
Tuy nhiên, bên thế chấp vẫn có thể bảo vệ quyền lợi thông qua các cách sau:
- Khiếu nại kết quả đấu giá nếu phát hiện sai phạm
trong quy trình tổ chức đấu giá. Đây là biện pháp hành chính đầu tiên mà
bên thế chấp nên áp dụng trước khi tiến hành các thủ tục tố tụng phức tạp
hơn. Theo khoản 2 Điều 75 Luật Đấu giá tài sản 2016, người có quyền lợi
liên quan có thể khiếu nại các quyết định hoặc hành vi của Hội đồng đấu
giá. Hồ sơ khiếu nại cần kèm theo chứng cứ cho thấy việc bán đấu giá có vi
phạm pháp luật hoặc hợp đồng, gửi đến người đứng đầu trung tâm đấu giá hoặc
Giám đốc Sở Tư pháp. Thời hạn khiếu nại là 90 ngày kể từ ngày nhận được
quyết định đấu giá, theo Điều 9 Luật Khiếu nại 2011.
- Khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền để giải quyết
tranh chấp hợp đồng thế chấp, yêu cầu bồi thường thiệt hại hoặc hủy bỏ
giao dịch nếu có căn cứ. Theo Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án nơi bị
đơn có trụ sở hoặc nơi hợp đồng thế chấp được thực hiện sẽ có thẩm quyền.
Hồ sơ khởi kiện gồm đơn khởi kiện mẫu số 23-DS (ban hành kèm Nghị quyết
01/2017/NQ-HĐTP) cùng các chứng cứ liên quan như hợp đồng, giấy tờ về tài
sản, thông báo xử lý tài sản, văn bản đấu giá và các tài liệu chứng minh
hành vi vi phạm. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường theo Điều 429 Bộ
luật Dân sự 2015 là 3 năm, nhưng Điều 155 Bộ luật Dân sự 2015 quy định
không áp dụng thời hiệu đối với yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, tạo điều kiện
thuận lợi cho bên thế chấp bảo vệ tài sản.
Bên thế chấp có thể yêu cầu bên nhận bảo đảm trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại (bao gồm giá trị chênh lệch so với giá bán và các tổn thất khác) và đề nghị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời như cấm chuyển dịch quyền sở hữu tài sản tranh chấp trong quá trình tố tụng, dựa trên Điều 111 và Điều 121 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Việc áp dụng biện pháp này cần chứng minh rõ nguy cơ tài sản bị chuyển nhượng cho người khác.
Xử lý khi bên nhận bảo đảm tự mình bán tài sản thế chấp
Pháp luật cho phép bên nhận bảo đảm tự bán tài sản thế chấp chỉ khi có thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng và thực hiện nghĩa vụ thông báo cho bên thế chấp trong thời hạn hợp lý trước khi bán, theo điểm b khoản 1 Điều 303 Bộ luật Dân sự 2015. Nếu bên nhận bảo đảm vi phạm một trong hai điều kiện này, bên thế chấp có quyền khởi kiện Tòa án yêu cầu tuyên hủy giao dịch mua bán, buộc trả lại tài sản và bồi thường thiệt hại (nếu có). Thủ tục khởi kiện tương tự như trường hợp tài sản bán qua tổ chức đấu giá.
 |
| Bên nhận bảo đảm tự bán tài sản xử lý thế nào? |
Các căn cứ pháp lý cho phép bên nhận bảo đảm xử lý tài sản bảo đảm
Theo Điều 299 Bộ luật
Dân sự 2015, bên nhận bảo đảm được quyền xử lý tài sản bảo đảm trong các trường
hợp sau:
- Đến hạn thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm mà bên có
nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng;
- Bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ trước thời
hạn do vi phạm các thỏa thuận hoặc quy định pháp luật;
- Các trường hợp khác theo thỏa thuận của các bên
hoặc quy định của pháp luật.
Việc xử lý tài sản bảo đảm sẽ tuân theo các quy định chi tiết tại Điều 303 Bộ luật Dân sự 2015.
Dịch vụ tư vấn pháp lý đối với tranh chấp bán tài sản thế chấp trái phép
Chuyên tư vấn luật cung
cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên sâu và toàn diện về các tranh chấp liên quan
đến hành vi bán tài sản thế chấp trái phép. Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm sẽ:
- Tư vấn về thẩm quyền Tòa án giải quyết;
- Hướng dẫn các bước xử lý khi bên nhận bảo đảm tự
ý bán tài sản mà không thông báo;
- Hỗ trợ thực hiện thủ tục yêu cầu áp dụng biện
pháp khẩn cấp tạm thời;
- Hỗ trợ thu thập và chuẩn bị hồ sơ, tài liệu chứng
cứ cho khiếu nại và tố tụng;
- Đại diện theo ủy quyền trong các buổi làm việc với
Tòa án, giải trình tài liệu và bảo vệ quyền lợi khách hàng.
Chúng tôi cam kết cung
cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chất lượng, nhanh chóng và hiệu quả, đảm bảo quyền lợi
hợp pháp cho khách hàng trong mọi giai đoạn giải quyết tranh chấp.
Những câu hỏi thường gặp liên quan đến xử lý khi bên nhận bảo đảm tự ý bán tài sản thế chấp
- Thông báo hợp lệ về việc xử lý
tài sản bảo đảm là gì?
Thông báo phải được lập
thành văn bản, gửi đến bên bảo đảm trong thời hạn hợp lý trước khi xử lý tài sản.
Nội dung cần đầy đủ các thông tin như mô tả tài sản, lý do xử lý, phương thức xử
lý (đấu giá hay tự bán), thời gian, địa điểm và mức giá tối thiểu theo quy định
tại Nghị định 21/2021/NĐ-CP. Thiếu một trong những nội dung này hoặc không đảm
bảo thời gian thông báo có thể khiến thủ tục xử lý tài sản bị coi là vi phạm.
- Trong quá trình tranh chấp,
khoản nợ gốc và lãi có tiếp tục phát sinh không?
Nghĩa vụ trả nợ và lãi
vẫn phát sinh cho đến khi có phán quyết của Tòa án. Nếu Tòa án xác định bên nhận
bảo đảm xử lý tài sản sai quy định gây thiệt hại, khoản bồi thường có thể được
trừ vào nghĩa vụ nợ hoặc Tòa án điều chỉnh lại cách tính lãi trong thời gian
tranh chấp.
- Làm sao để xác định thiệt hại
thực tế do bán tài sản trái luật?
Thiệt hại thực tế bao gồm
chênh lệch giá trị tài sản so với giá bán thực tế (xác định qua thẩm định giá độc
lập), chi phí khởi kiện, khiếu nại, phí luật sư, chi phí thẩm định, và các khoản
thu nhập bị mất mát do không còn quyền sử dụng tài sản. Tất cả phải được chứng
minh bằng hóa đơn, chứng từ hợp lệ.
- Nếu bên nhận bảo đảm gửi thông
báo nhưng bên thế chấp không nhận được thì sao?
Nếu bên nhận bảo đảm chứng
minh đã gửi thông báo bằng phương thức đảm bảo (thư bảo đảm, chuyển phát có xác
nhận) đến đúng địa chỉ bên thế chấp đã đăng ký, việc thông báo được coi là hợp
lệ dù bên thế chấp từ chối nhận hoặc vắng mặt.
 |
| Luật sư tư vấn phương án giải quyết tranh chấp hiệu quả |
Từ các biện pháp hành chính như khiếu nại đến các thủ tục tố tụng như khởi kiện, đòi bồi thường thiệt hại và áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, bên thế chấp có trong tay các công cụ pháp lý mạnh mẽ để bảo vệ tài sản. Việc xử lý tranh chấp này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ càng về mặt chứng cứ và chiến lược pháp lý phù hợp. Chuyên tư vấn luật cam kết đồng hành cùng Quý khách hàng bằng dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp quý vị giải quyết các vướng mắc pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng pháp luật. Đừng ngần ngại liên hệ hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ kịp thời!
Nguồn: Bên nhận bảo đảm tự bán tài sản thế chấp trái phép: Cách xử lý
>>> Xem thêm:
Nhận xét
Đăng nhận xét