GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI CỦA NGƯỜI VIỆT NAM Ở NƯỚC NGOÀI THEO QUY ĐỊNH HIỆN HÀNH

Việc xử lý các tranh chấp đất đai có yếu tố nước ngoài, đặc biệt là đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cần tuân thủ nghiêm ngặt quy định của pháp luật Việt Nam. Tùy theo việc cá nhân đó còn hay không còn quốc tịch Việt Nam, quyền và nghĩa vụ của họ trong quan hệ đất đai sẽ có sự khác biệt đáng kể. Xác định đúng tư cách pháp lý là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc lựa chọn hướng giải quyết tranh chấp phù hợp, đảm bảo đúng quy định và bảo vệ quyền lợi của các bên.

 

Tranh chấp đất đai giải quyết như thế nào?

Xác định tư cách pháp lý của người Việt Nam ở nước ngoài

Theo Luật Quốc tịch Việt Nam năm 2008, người Việt Nam định cư ở nước ngoài bao gồm:

• Công dân Việt Nam đang cư trú, sinh sống lâu dài tại nước ngoài;
• Người gốc Việt Nam, tức những người từng mang quốc tịch Việt Nam và con cháu của họ hiện sinh sống ở nước ngoài.

Căn cứ Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất được phân loại gồm:

• Cá nhân trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài vẫn còn quốc tịch Việt Nam;
• Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài không còn quốc tịch.

Do có sự khác nhau trong quyền pháp lý, việc giải quyết tranh chấp đất đai cần xác định rõ người đang tranh chấp thuộc nhóm nào để áp dụng quy định phù hợp.

Quyền của người Việt Nam ở nước ngoài còn quốc tịch Việt Nam

Người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhưng vẫn mang quốc tịch Việt Nam có đầy đủ quyền như công dân trong nước, bao gồm quyền sử dụng, chuyển nhượng, thừa kế và khởi kiện liên quan đến đất đai.
Theo Luật Đất đai 2024 và Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, họ có thể trực tiếp hoặc thông qua người đại diện nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền để giải quyết các tranh chấp về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu hoặc quyền định đoạt tài sản gắn liền với đất.

Quyền hạn của người gốc Việt Nam không còn quốc tịch Việt Nam

Người gốc Việt không còn quốc tịch Việt Nam bị giới hạn hơn về quyền sử dụng đất. Theo Luật Đất đai 2024, họ chỉ được công nhận quyền sử dụng đất trong một số trường hợp cụ thể như:

• Thực hiện dự án đầu tư tại Việt Nam;
• Sử dụng đất trong khu công nghiệp hoặc khu công nghệ cao;
• Mua, sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam khi được phép nhập cảnh;
• Sử dụng đất ở thông qua hình thức nhận chuyển quyền trong các dự án phát triển nhà ở.

Do phạm vi quyền bị giới hạn, người gốc Việt cần xác định rõ tư cách của mình trước khi tiến hành bất kỳ thủ tục pháp lý nào, tránh việc khởi kiện hoặc yêu cầu giải quyết không hợp lệ.

Trình tự giải quyết tranh chấp đất đai

Theo Luật Đất đai 2024, tranh chấp đất đai là mâu thuẫn về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất. Tùy từng loại tranh chấp, quy trình xử lý sẽ khác nhau.

Hòa giải tại cấp xã

Hòa giải là bước bắt buộc đối với tranh chấp xác định ai là người có quyền sử dụng đất.
Căn cứ Điều 235 Luật Đất đai 2024, các bên phải tiến hành hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất trước khi yêu cầu cơ quan nhà nước hoặc Tòa án giải quyết. Việc hòa giải giúp các bên tìm ra giải pháp thống nhất, giảm chi phí và thời gian so với khởi kiện. Người Việt Nam ở nước ngoài có thể ủy quyền cho người đại diện hợp pháp tham dự buổi hòa giải.

Khởi kiện tại Tòa án

Nếu hòa giải không thành, các bên có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Hồ sơ khởi kiện cần bao gồm:

• Đơn khởi kiện;
• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc tài liệu chứng minh quyền sử dụng đất;
• Biên bản hòa giải không thành;
• Giấy tờ chứng minh tư cách pháp lý (được hợp pháp hóa lãnh sự nếu lập ở nước ngoài).

Tòa án sẽ tiến hành thụ lý và giải quyết theo trình tự tố tụng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên.

Khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp

Thi hành bản án

Sau khi bản án có hiệu lực, việc thi hành sẽ được thực hiện theo Luật Thi hành án Dân sự 2008 (sửa đổi 2014, 2022). Thời hiệu yêu cầu thi hành là 05 năm kể từ ngày bản án có hiệu lực. Người Việt Nam ở nước ngoài có thể nộp đơn yêu cầu thi hành án trực tiếp hoặc thông qua người đại diện tại Việt Nam. Nếu bên phải thi hành án không tự nguyện thực hiện trong 10 ngày, cơ quan thi hành án sẽ tiến hành cưỡng chế theo quy định.

Ủy quyền cho người đại diện tại Việt Nam

Để thuận tiện, người Việt Nam định cư ở nước ngoài có thể ủy quyền cho luật sư hoặc người đáng tin cậy tại Việt Nam thay mặt mình tham gia quá trình giải quyết tranh chấp. Việc ủy quyền có thể thực hiện tại Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Việt Nam ở nước ngoài, và các giấy tờ liên quan cần được hợp pháp hóa lãnh sự theo Nghị định 111/2011/NĐ-CP. Nếu người ủy quyền có thể về Việt Nam, họ có thể lập giấy ủy quyền tại văn phòng công chứng trong nước mà không cần hợp pháp hóa lãnh sự.

Dịch vụ luật sư hỗ trợ

Luật sư có thể hỗ trợ người Việt Nam ở nước ngoài trong các khâu:

• Xác định tư cách pháp lý và quyền hạn của đương sự;
• Đại diện đàm phán, thương lượng và hòa giải;
• Chuẩn bị hồ sơ, chứng cứ pháp lý;
• Đại diện khởi kiện và tham gia tố tụng tại Tòa án;
• Tư vấn kháng cáo, thi hành án, và hợp pháp hóa tài liệu ở nước ngoài;
• Giám sát quá trình thi hành để đảm bảo quyền lợi của khách hàng.

Luật sư tư vấn cách giải quyết tranh chấp hiệu quả

Việc giải quyết tranh chấp đất đai có yếu tố nước ngoài đòi hỏi người tham gia phải nắm vững quy định pháp luật và xác định đúng tư cách pháp lý. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng cùng sự hỗ trợ từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp sẽ giúp quá trình giải quyết diễn ra hiệu quả và đúng quy định. Chuyên tư vấn luật cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, hỗ trợ Quý khách hàng xử lý mọi tranh chấp đất đai liên quan một cách thuận lợi. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ kịp thời.

Nguồn: Giải quyết tranh chấp đất đai của người Việt Nam định cư ở nước ngoài

>>> Xem thêm:

• Giải quyết tranh chấp thừa kế đất đai của người Việt Nam định cư ở nước ngoài
• Hướng dẫn toàn diện về bồi thường thiệt hại khi sức khỏe bị xâm phạm