Chuyển đến nội dung chính

HƯỚNG DẪN GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LỐI ĐI CHUNG THEO QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT

Tranh chấp về lối đi chung là vấn đề phổ biến trong các mối quan hệ dân sự tại Việt Nam, đặc biệt xảy ra giữa những người sử dụng đất liền kề nhau. Những tranh chấp này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan, do đó việc nắm rõ quy trình và thủ tục giải quyết tranh chấp lối đi chung theo quy định pháp luật sẽ giúp người dân bảo vệ quyền lợi một cách hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các phương thức giải quyết tranh chấp lối đi chung, dựa trên cơ sở pháp lý hiện hành.

 

Tranh chấp lối đi chung giải quyết thế nào?
Tranh chấp lối đi chung giải quyết thế nào?

Phương thức giải quyết tranh chấp lối đi chung theo pháp luật

Theo quy định tại Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015, nếu một bất động sản bị bao bọc bởi các bất động sản khác và không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, chủ sở hữu có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ. Thông thường, các bên sẽ thỏa thuận để mở lối đi chung này. Tranh chấp lối đi chung phát sinh khi các bên không thể đồng thuận về việc mở lối đi qua.

Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, các bên có thể thương lượng để giải quyết hòa giải. Nếu thương lượng không thành công, tranh chấp có thể được giải quyết thông qua các cách thức như:

  • Đề nghị Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã hòa giải.
  • Khởi kiện tranh chấp lối đi chung tại Tòa án có thẩm quyền.

Hòa giải tại UBND cấp xã

Theo Điều 235 Luật Đất đai 2024, Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp tự hòa giải hoặc hòa giải tại cơ sở trước khi đưa tranh chấp ra các cấp xử lý tiếp theo. Nếu các bên không hòa giải được, họ có thể gửi đơn đến UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp để yêu cầu hòa giải.

Tuy nhiên, theo khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao, chỉ những tranh chấp liên quan đến xác định quyền sử dụng đất mới bắt buộc hòa giải trước khi khởi kiện. Tranh chấp về lối đi chung không nằm trong nhóm này nên việc hòa giải tại UBND cấp xã là không bắt buộc, nhưng vẫn được khuyến khích vì:

  • Thể hiện thiện chí, giúp các bên có cơ hội thương lượng, thỏa thuận tránh các thủ tục tố tụng phức tạp.
  • Giúp thu thập thêm chứng cứ, hồ sơ phục vụ cho việc giải quyết nếu sau này vụ việc phải đưa ra Tòa án.

Khởi kiện tranh chấp lối đi chung tại Tòa án

Khi hòa giải không thành hoặc các bên mong muốn giải quyết tranh chấp theo con đường pháp lý, họ có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Theo Điều 26 và Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lối đi chung là Tòa án nhân dân cấp huyện hoặc cấp tỉnh nơi có đất tranh chấp.

Hồ sơ khởi kiện bao gồm:

  • Đơn khởi kiện tranh chấp lối đi chung (mẫu số 23-DS).
  • Bản sao CCCD/hộ chiếu của người khởi kiện.
  • Biên bản hòa giải không thành tại UBND cấp xã (nếu có).
  • Các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất.
  • Các chứng cứ liên quan khác.

Nếu người khởi kiện chưa thể cung cấp đầy đủ tài liệu, họ vẫn có thể nộp đơn kèm các chứng cứ hiện có và bổ sung tài liệu theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết.

Quy trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án

  • Nộp đơn khởi kiện: Người khởi kiện có thể nộp hồ sơ trực tiếp, gửi qua bưu điện hoặc nộp trực tuyến nếu có hệ thống Cổng Dịch vụ công Quốc gia.
  • Xem xét đơn khởi kiện: Thẩm phán được phân công sẽ xem xét đơn trong vòng 5 ngày làm việc và quyết định việc thụ lý hoặc từ chối giải quyết.
  • Nộp tạm ứng án phí: Nếu vụ án thuộc thẩm quyền và phải nộp án phí, người khởi kiện sẽ được thông báo và phải nộp trong vòng 7 ngày.
  • Thụ lý vụ án: Sau khi án phí được nộp, Tòa án sẽ ra quyết định thụ lý vụ án và thông báo cho các bên liên quan và Viện kiểm sát.
  • Chuẩn bị xét xử: Thẩm phán tiến hành thu thập chứng cứ, hòa giải và chuẩn bị cho phiên tòa sơ thẩm.
  • Xét xử: Phiên tòa sơ thẩm được mở để giải quyết tranh chấp. Bản án có hiệu lực sau 30 ngày nếu không có kháng cáo hoặc kháng nghị.

Cơ sở pháp lý để giải quyết tranh chấp lối đi chung

Việc giải quyết tranh chấp dựa trên ba căn cứ chính: nguồn gốc tạo lập phần đất lối đi chung, quá trình sử dụng và hiện trạng sử dụng đất.

Nguồn gốc tạo lập phần đất lối đi chung

Xác định nguồn gốc phần đất là yếu tố quan trọng để phân biệt tranh chấp về quyền sử dụng đất hay tranh chấp về quyền đi lại. Các cơ sở pháp lý để xác định nguồn gốc bao gồm:

  • Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các bên.
  • Bản đồ địa chính, tài liệu đo vẽ, quy hoạch sử dụng đất.
  • Thỏa thuận giữa các bên về việc sử dụng đường đi chung.
  • Giấy tờ chuyển nhượng, thừa kế liên quan.
  • Quyết định hành chính về đất đai tại khu vực tranh chấp.

Các trường hợp phổ biến gồm:

  • Lối đi hình thành trên phần đất chung của nhiều người.
  • Lối đi tạo lập qua thỏa thuận giữa các chủ sử dụng đất liền kề.
  • Lối đi được xác định theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất địa phương.
  • Lối đi hình thành do phân chia thửa đất ban đầu thành nhiều phần.

Quá trình sử dụng lối đi chung

Quá trình sử dụng thể hiện quyền lợi hợp pháp và thực tế của các bên liên quan. Yếu tố này thường được đánh giá dựa trên:

  • Thời gian và tính liên tục trong việc sử dụng lối đi.
  • Tập quán địa phương về việc sử dụng đường đi chung.

Các chứng cứ để chứng minh gồm lời khai người làm chứng, hình ảnh, biên bản xác nhận của chính quyền, hóa đơn chi phí bảo dưỡng, sửa chữa lối đi.

Hiện trạng sử dụng lối đi chung

Hiện trạng lối đi phản ánh tình trạng thực tế của phần đất tranh chấp tại thời điểm xảy ra tranh chấp, ảnh hưởng đến phương án xử lý. Khi đánh giá hiện trạng, Tòa án xem xét:

  • Bản đồ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất có liên quan.
  • Quyền sử dụng, quyền đi lại của các bên.
  • Giá trị phần đất tranh chấp (nếu có).
  • Điều kiện vật lý của đường đi như kích thước, chất lượng.
  • Mức độ phụ thuộc vào lối đi chung và khả năng có đường đi thay thế.

Tòa án có thể tiến hành khảo sát thực địa, trưng cầu ý kiến chuyên môn, thu thập ý kiến người dân và chính quyền địa phương, đồng thời định giá phần đất tranh chấp.

 

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc giải quyết tranh chấp lối đi chung
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc giải quyết tranh chấp lối đi chung

Nghĩa vụ mở lối đi và bồi thường chi phí

Khoản 1 Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 quy định chủ sở hữu bất động sản bị bao bọc bởi các bất động sản khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi hợp lý. Lối đi này phải được mở trên phần đất liền kề sao cho thuận tiện nhất và gây thiệt hại ít nhất cho chủ đất mở lối đi.

Chủ đất phải dành lối đi hợp lý và có nghĩa vụ bồi thường chi phí theo giá trị tương ứng trừ khi có thỏa thuận khác. Việc xác định giá trị bồi thường căn cứ vào kết quả thẩm định giá.

Dịch vụ tư vấn giải quyết tranh chấp lối đi chung

Luật sư đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi khách hàng khi tranh chấp lối đi chung xảy ra. Dịch vụ tư vấn bao gồm:

  • Tiếp nhận thông tin, xem xét hồ sơ đất đai và hiện trạng lối đi.
  • Phân tích pháp luật liên quan và đánh giá cơ hội, rủi ro.
  • Tư vấn phương án giải quyết tối ưu: thương lượng, hòa giải, hoặc khởi kiện.
  • Hướng dẫn thu thập tài liệu chứng minh quyền sử dụng và quá trình sử dụng lối đi.
  • Lập vi bằng ghi nhận hiện trạng, thu thập lời khai người làm chứng.
  • Đại diện hoặc hỗ trợ đàm phán, hòa giải tại UBND cấp xã.
  • Soạn thảo hồ sơ khởi kiện đầy đủ.
  • Đại diện khách hàng tham gia các phiên hòa giải, phiên tòa, thẩm định hiện trường.
  • Bảo vệ quyền lợi tại phiên tòa, bao gồm xác định lối đi hợp lý và bồi thường.
  • Tư vấn, hỗ trợ thủ tục thi hành bản án, đảm bảo quyền lợi được thực thi.

Chi phí thuê luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp
Chi phí thuê luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp

Tranh chấp lối đi chung là vấn đề phổ biến ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi các bên sử dụng đất liền kề. Chủ sở hữu bất động sản bị bao bọc có quyền yêu cầu mở lối đi hợp lý, đồng thời bên dành lối đi có quyền được bồi thường hợp lý. Chuyên tư vấn luật cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, hỗ trợ Quý khách hàng giải quyết tranh chấp lối đi chung thuận lợi, đúng quy định pháp luật. Quý khách vui lòng liên hệ hotline 1900636387 để nhận tư vấn miễn phí từ các luật sư giàu kinh nghiệm.

Nguồn: Hướng dẫn giải quyết tranh chấp lối đi chung theo quy định

>>> Xem thêm: 

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

TÌM HIỂU QUY ĐỊNH VỀ GIỮ LẠI TIỀN BẢO HÀNH CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG

Trong lĩnh vực xây dựng, việc đảm bảo chất lượng công trình luôn là yếu tố then chốt, quyết định sự bền vững và an toàn của dự án. Bên cạnh đó, việc bảo vệ quyền lợi của chủ đầu tư cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng, giúp đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong quá trình hợp tác. Chính vì vậy, " giữ lại tiền bảo hành công trình " đã trở thành một điều khoản phổ biến, được quy định rõ ràng trong các hợp đồng xây dựng. Vậy tiền bảo hành công trình là gì? Mục đích của việc giữ lại tiền bảo hành là gì? Những quy định pháp lý nào liên quan đến vấn đề này? Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn đọc cái nhìn chi tiết và toàn diện về quy định giữ lại tiền bảo hành công trình xây dựng. Khi nào được giữ tiền bảo hành nhà ở của nhà thầu Mục Đích Giữ Lại Tiền Bảo Hành Công Trình Tiền bảo hành công trình, về bản chất, là một phần giá trị hợp đồng xây dựng mà chủ đầu tư tạm thời giữ lại sau khi công trình hoàn thành. Khoản tiền này đóng vai trò như một "cam kết" từ phía nhà t...

Xác định quan hệ trong tranh chấp đất đai

          Trong quá trình tham gia quan hệ pháp luật đất đai, việc bất đồng quan điểm, mâu thuẫn, xung đột ý kiến là điều khó tránh khỏi. Khi xảy ra mâu thuẫn về mặt lợi ích, xung đột về quyền lợi và nghĩa vụ của các chủ thể trong quan hệ pháp luật đất đai sẽ được gọi là tranh chấp đất đai. Quan hệ tranh chấp đất đai I. Những vấn đề lý luận liên quan đến tranh chấp đất đai 1. Khái niệm tranh chấp đất đai         Đất đai là loại tài sản đặc biệt, là tài nguyên của quốc gia được nhà nước giao cho người dân để sử dụng, quản lý. Đất đai không thuộc sở hữu của các bên tranh chấp mà thuộc sở hữu toàn dân. Điều này đã được quy định tại Điều 53 Hiến pháp 2013 và quy định cụ thể tại Điều 4 Luật Đất đai 2013: “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất theo quy định của Luật này.”.         T...

PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG THI CÔNG NỘI THẤT

Hợp đồng thi công nội thất là văn bản pháp lý quan trọng, ghi nhận sự thỏa thuận giữa chủ đầu tư và đơn vị thi công về việc thiết kế, sản xuất, và lắp đặt nội thất cho một công trình xây dựng. Hợp đồng này bảo vệ quyền lợi của cả hai bên và đảm bảo cho việc thi công nội thất được thực hiện đúng tiến độ, chất lượng, và đúng quy định của pháp luật. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn kiến thức toàn diện về hợp đồng thi công nội thất , bao gồm các loại hình hợp đồng, điều khoản quan trọng, những lưu ý khi ký kết, và dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp từ Chuyên Tư Vấn Luật. Hợp đồng thi công nội thất Hợp Đồng Thi Công Nội Thất Hợp đồng thi công nội thất thuộc nhóm hợp đồng dịch vụ, được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau: Bộ luật Dân sự 2015 Luật Thương mại 2005 Luật Xây dựng 2014 Nghị định 37/2015/NĐ-CP Các loại hình hợp đồng thi công nội thất: Hợp đồng trọn gói: Bao gồm tất cả các công đoạn từ thiết kế đến thi công hoàn thiện. Hợp đồng theo đơn giá cố địn...