THỦ TỤC CÔNG NHẬN VÀ CHO THI HÀNH PHÁN QUYẾT TRỌNG TÀI NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM

Trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ, các tranh chấp thương mại quốc tế ngày càng phổ biến và thường được giải quyết thông qua trọng tài quốc tế. Tuy nhiên, để các phán quyết trọng tài quốc tế có thể được thực thi trên lãnh thổ Việt Nam, các bên liên quan phải thực hiện thủ tục pháp lý cụ thể theo quy định của pháp luật Việt Nam. Bài viết dưới đây sẽ trình bày một cách hệ thống và đầy đủ về quy trình công nhận và cho thi hành phán quyết trọng tài nước ngoài tại Việt Nam, căn cứ theo Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Công nhận và cho thi hành án phán quyết trọng tài nước ngoài

Cơ Sở Pháp Lý Và Nguyên Tắc Công Nhận Phán Quyết Trọng Tài Nước Ngoài Tại Việt Nam

Việc công nhận và cho thi hành các phán quyết trọng tài nước ngoài tại Việt Nam được điều chỉnh bởi Điều 424 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 và các điều ước quốc tế có liên quan. Theo đó, một phán quyết của trọng tài nước ngoài sẽ được xem xét công nhận tại Việt Nam nếu rơi vào một trong hai trường hợp sau:

• Phán quyết được ban hành tại quốc gia là thành viên cùng với Việt Nam trong một điều ước quốc tế về công nhận và thi hành phán quyết trọng tài nước ngoài. Một ví dụ điển hình là Công ước New York năm 1958 – một văn kiện pháp lý quốc tế quan trọng mà Việt Nam đã tham gia.
• Phán quyết từ một quốc gia không cùng tham gia điều ước quốc tế với Việt Nam, nhưng có áp dụng nguyên tắc “có đi có lại” (reciprocity). Tức là, Tòa án Việt Nam có thể công nhận phán quyết của một quốc gia khác nếu quốc gia đó từng công nhận và cho thi hành phán quyết của trọng tài Việt Nam trước đó.

Việc xác định các trường hợp áp dụng là điều kiện tiên quyết để tiến hành thủ tục công nhận và cho thi hành phán quyết trọng tài tại Việt Nam.

Chủ Thể Có Quyền Yêu Cầu Công Nhận Và Cho Thi Hành Phán Quyết

Người được thi hành phán quyết hoặc người đại diện hợp pháp của họ có quyền nộp đơn yêu cầu công nhận và cho thi hành phán quyết trọng tài quốc tế tại Việt Nam nếu rơi vào một trong các trường hợp sau:

• Cá nhân phải thi hành hiện đang cư trú, sinh sống hoặc làm việc tại Việt Nam.
• Tổ chức phải thi hành có trụ sở chính trên lãnh thổ Việt Nam.
• Tài sản liên quan đến việc thi hành phán quyết của trọng tài đang hiện diện tại Việt Nam tại thời điểm nộp đơn yêu cầu.

Thời Hạn Và Nơi Nộp Hồ Sơ Yêu Cầu

Theo quy định tại Điều 451 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, thời hạn để người yêu cầu nộp đơn công nhận và thi hành phán quyết trọng tài nước ngoài là 03 năm, kể từ ngày phán quyết có hiệu lực pháp luật. Trong trường hợp có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan, thời gian xảy ra sự kiện đó sẽ không được tính vào thời hạn nộp đơn.

Cơ quan tiếp nhận hồ sơ yêu cầu bao gồm:

• Bộ Tư pháp Việt Nam, nếu điều ước quốc tế có quy định như vậy.
• Tòa án nhân dân cấp tỉnh, nếu điều ước quốc tế không quy định cụ thể hoặc Việt Nam chưa ký kết điều ước với quốc gia nơi ban hành phán quyết.

Thời hạn nộp hồ sơ

Thẩm Quyền Giải Quyết Của Tòa Án Việt Nam

Theo khoản 5 Điều 31 và điểm e khoản 2 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, thẩm quyền giải quyết yêu cầu công nhận và thi hành phán quyết trọng tài quốc tế thuộc về Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi có:

• Nơi cư trú, làm việc của cá nhân phải thi hành.
• Trụ sở chính của tổ chức, doanh nghiệp phải thi hành.
• Tài sản có liên quan đến thi hành phán quyết trọng tài.

Thành Phần Hồ Sơ Yêu Cầu

Người yêu cầu cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu sau:

• Đơn yêu cầu công nhận và cho thi hành phán quyết trọng tài quốc tế tại Việt Nam (nêu rõ thông tin các bên liên quan, yêu cầu cụ thể).
• Bản dịch tiếng Việt có công chứng, chứng thực hợp pháp của đơn yêu cầu và các giấy tờ kèm theo bằng tiếng nước ngoài.
• Phán quyết trọng tài: bản chính hoặc bản sao có chứng thực.
• Thoả thuận trọng tài giữa các bên: bản chính hoặc bản sao chứng thực (trong trường hợp không áp dụng điều ước quốc tế).
• Các tài liệu khác theo yêu cầu của điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên (ví dụ: Công ước New York 1958).

Đơn yêu cầu cần thể hiện rõ các nội dung sau:

• Thông tin người được thi hành: Họ tên, địa chỉ cư trú hoặc nơi làm việc, hoặc địa chỉ trụ sở nếu là tổ chức.
• Thông tin người phải thi hành: Tương tự như trên.
• Thông tin tài sản: Nếu người phải thi hành không có mặt tại Việt Nam thì phải nêu rõ địa chỉ và loại tài sản liên quan đến việc thi hành đang hiện diện tại Việt Nam.
• Yêu cầu cụ thể của người nộp đơn: Ghi rõ nội dung yêu cầu Tòa án công nhận và cho thi hành phán quyết.

Quy Trình Thực Hiện Thủ Tục Công Nhận Và Thi Hành Phán Quyết

Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ

Người yêu cầu chuẩn bị hồ sơ đầy đủ theo hướng dẫn trên và nộp đến cơ quan có thẩm quyền (Tòa án hoặc Bộ Tư pháp).

Bước 2: Thụ lý hồ sơ

• Trong vòng 5 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ, Tòa án thông báo về việc thụ lý (nếu hồ sơ hợp lệ).
• Trường hợp hồ sơ gửi Bộ Tư pháp, thời gian xử lý có thể kéo dài trên 10 ngày.

Bước 3: Xem xét và ra quyết định

Trong thời hạn 02 tháng từ ngày thụ lý đơn, Tòa án sẽ đưa ra một trong ba quyết định sau:

• Quyết định tạm đình chỉ xét đơn;
• Quyết định đình chỉ xét đơn;
• Quyết định mở phiên họp xét đơn.

Bước 4: Tổ chức phiên họp

Tòa án sẽ mở phiên họp để xét đơn trong vòng 20 ngày kể từ ngày ban hành quyết định mở phiên họp.

(Căn cứ: Điều 454 đến 458 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015)

Thủ tục thực hiện

Như vậy, thủ tục công nhận và cho thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài tại Việt Nam là một quy trình pháp lý mang tính chất đặc biệt, yêu cầu người yêu cầu phải thực hiện đúng theo quy định về thẩm quyền, thời hạn và hồ sơ. Việc tuân thủ đầy đủ các bước trong quá trình này không chỉ đảm bảo tính pháp lý cho phán quyết trọng tài mà còn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan. Chuyên tư vấn luật cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp, kịp thời và hiệu quả, hỗ trợ Quý khách hàng tháo gỡ vướng mắc và xử lý các thủ tục pháp lý phức tạp một cách nhanh chóng, đúng quy định pháp luật. Liên hệ ngay hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn miễn phí từ đội ngũ luật sư dày dạn kinh nghiệm, tận tâm và luôn sẵn sàng đồng hành cùng Quý khách hàng trong mọi tình huống pháp lý.

Nguồn: Thủ tục công nhận và cho thi hành án phán quyết trọng tài quốc tế tại Việt Nam

>>> Xem thêm:

• Thủ tục công nhận bản án ly hôn nước ngoài tại Việt Nam
• Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở