Việc kiểm tra, xác minh các tin báo về tội phạm được pháp luật quy định. Sau khi nhận được tố giác, tin báo về tội phạm hoặc
kiến nghị khởi tố, cơ quan điều tra phải kiểm tra, xác minh nguồn tin để quyết
định khởi tố hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
Thời hạn kiểm tra, xác minh nguồn tin về tội
phạm là hai mươi ngày kể từ khi nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến
nghị khởi tố. Đối với tin báo trên các phương tiện thông tin đại chúng thì ngày
tính thời hạn kiểm tra, xác minh là ngày cơ quan, phương tiện thông tin đại
chúng phát nguồn tin đó. Trong trường hợp tố giác, tin báo về tội phạm có nhiều
tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra xác minh nhiều địa điểm thì thời hạn để
giải quyết tố giác, tin báo có thể dài hơn nhưng không quá hai tháng. đây là những
trường hợp mà nội dung kiểm tra, xác minh tố giác, tin báo hoặc kiến nghị khởi
tố đòi hỏi phải có kiến thức chuyên môn nhất định thì mới có thể đưa ra kết luận
chính xác hoặc việc kiểm tra, xác minh nguồn tin liên quan đến nhiều cơ quan, ở
nhiều địa điểm cách xa nhau.
Luật quy định thời hạn kiểm tra, xác minh
nguồn tin về tội phạm nhằm đề cao trách nhiệm của cơ quan điều tra mỗi khi nhận
được nguồn tin về tội phạm phải chủ động và khẩn trương áp dụng các biện pháp hợp
pháp doluật định để làm rõ có hay không có dấu hiệu của tội phạm để khởi tố vụ
án hình sự hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
Để ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, đối
với bất cứ nguồn tin tội phạm nào, cơ quan điều tra phải tiến hành các biện
pháp kiểm tra, xác minh nguồn tin bao gồm:
- Tiến
hành kiểm ra giấy tờ tùy thân, hộ khẩu, đăng ký tạm trú của của người bị tố cáo
vi phạm pháp luật; yêu cầu cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội hoặc công dân có
liên quan đến sự việc cung cấp những thông tin tài liệu cần thiết. Những tài liệu
có thể là những hiện vật có giá trị chứng minh sự việc phạm tội hoặc các văn bản,
giấy tờ, tài liệu, các biên bản kiểm tra nội bộ cơ quan… trong trường hợp này
các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và công dân có liên quan phải chấp hành đầy
đủ các yêu cầu của cơ quan khởi tố vụ án hình sự theo đúng quy định của pháp luật.
- Yêu
cầu cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và công dân có liên quan giải thích rõ sự
việc. Nội dung yêu cầu giải thích chủ yếu để làm rõ dấu hiệu tội phạm. khi yêu
cầu giải thích, cơ quan khởi tố vụ án hình sự không được áp dụng các biện pháp
hỏi cung hoặc cưỡng chế tố tụng đối với người được yêu cầu giải thích.
- Khi
cần thiết phải kiểm tra nội bộ cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội thì phải yêu cầu
cơ quan, tổ chức hữu quan tự kiểm tra hoặc yêu cầu cơ quan thanh tra cùng cấp
tiến hành thanh tra để làm rõ sự việc.
- Trong
trường hợp cần thiết thì khám nghiệm hiện trường và tiến hành các biện pháp
khác theo quy định của pháp luật để xác định dấu hiệu của tội phạm.
Tất cả tố giác, tin báo về tội phạm đều phải
được kiểm tra kỹ để xác định căn cứ khởi tố vụ án hình sự và tùy từng sự việc
mà đề ra biện pháp kiểm tra cho thích hợp. Khi kiểm tra phải triệt để chấp hành
các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Sau khi kiểm tra, xác minh, kết quả
giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà
nước phải được cơ quan điều tra gửi đến viện kiểm sát cùng cấp và thông báo cho
cơ quan, tổ chức đã báo tin hoặc người tố giác biết.
Sau khi giải quyết nguồn thông tin về tội phạm, cơ quan điều tra có trách nhiệm sẽ ban hành một trong các quyết định:
- Quyết
định khởi tố vụ án hình sự (quy định cụ thể ở điều 154 BLTTHS 2015);
- Quyết
định không khởi tố vụ án hình sự (quy định cụ thể ở điều 158 BLTTHS 2015;
- Quyết
định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi
tố (quy định cụ thể ở điều 148 BLTTHS 2015).
Xem thêm các bài viết khác của chúng tôi tại: chuyentuvanphapluat.com.
Nhận xét
Đăng nhận xét