CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG ĐỐI VỚI TỘI PHẠM PHÁP NHÂN

Các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với tội phạm pháp nhân thương mại là những tình tiết nếu đã là yếu tố định tội hoặc định khung hình phạt thì không được coi là tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (khoản 3 Điều 84 và khoản 3 Điều 85 BLHS 2015).

Các tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ trách nhiệm hình sự là những dấu hiệu khách quan và chủ quan của hành vi phạm tội, không nằm trong cấu thành tội phạm và khi xuất hiện chúng làm tăng/giảm tính nguy hiểm cho xã hội của tội phạm đã thực hiện và của người phạm tội.

Các tình tiết tăng nặng đối với tội phạm pháp nhân (Điều 85):

a)        Câu kết với pháp nhân thương mại khác để phạm tội: là trường hợp có sự tham gia gián tiếp hoặc trực tiếp của một chủ thể pháp nhân khác vào hành vi phạm tội. Điều kiện để áp dụng bao gồm:

- Có thiệt hại xảy ra.

- Các chủ thể pháp nhân khác buộc phải biết hành vi phạm tội của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước được hậu quả sẽ xảy ra nhưng vẫn mong muốn hoặc để mặc cho hậu quả xảy ra.

- Có yếu tố lỗi: lỗi cố ý.

- Dùng những thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt để thực hiện hành vi phạm tội.

- Có yếu tố thông đồng, cấu kết nhau thực hiện một hoặc nhiều hành vi trực tiếp dẫn đến hậu quả.

b)       Cố ý thực hiện tội phạm đến cùng: là trường hợp chủ thể phạm tội cố ý thực hiện hành vi phạm tội của mình đến cùng nhằm quyết tâm đạt được mục đích phạm tội. Điều kiện áp dụng:

- Lỗi cố ý.

- Có thiệt hại xảy ra, thiệt hại có thể là rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.

- Trong quá trình thực hiện hành vi phạm tội có mục đích duy nhất là mong muốn hậu quả xảy ra.

- Không bị ảnh hưởng bởi những yếu tố tác động làm cản trở việc thực hiện hành vi phạm tội.

c)        Phạm tội 02 lần trở lên: pháp nhân không dừng lại ở việc thực hiện hành vi phạm tội lần đầu mà còn cố ý thực hiện tiếp tục hành vi phạm tội đó. Điều kiện:

- Có thiệt hại xảy ra.

- Phạm tội lần đầu và những lần sau đó chưa bị phát hiện, chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự, chưa hết thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự,... nhưng đã đầy đủ các yếu tố cấu thành tội phạm.

- Phạm tội ở những lần tiếp theo với quy mô, tính chất, mức độ nghiêm trọng phạm tội.

d)       Tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm: Điều kiện áp dụng:

- Tái phạm: phạm tội lần đầu đã bị kết án, chưa được xóa án tích mà còn thực hiện hành vi phạm tội. Lỗi có thể là vô ý (gây ra thiệt hại rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng) hoặc do lỗi cố ý.

- Tái phạm nguy hiểm: tái phạm đã bị kết án, chưa được xóa án tích mà còn thực hiện hành vi. Hành vi thực hiện với lỗi cố ý, gây ra thiệt hại rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

e)        Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, thiên tai, dịch bệnh hoặc những khó khăn đặc biệt khác của xã hội để phạm tội: là trường hợp pháp nhân lợi dụng những hoàn cảnh đặc biệt như chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, thiên tai, dịch bệnh hoặc những khó khăn đặc biệt khác để thực hiện hành vi phạm tội của mình. Điều kiện phạm tội:

- Trong hoàn cảnh đặc biệt nói trên.

- Lỗi cố ý.

f)         Dùng thủ đoạn tinh vi để phạm tội hoặc nhằm trốn tránh, che giấu tội phạm: pháp nhân sử dụng những thủ đoạn, phương pháp phạm tội đã có tính toán từ trước, với cách thức gian dối cao, gây nguy hiểm cho xã hội để thực hiện hành vi phạm tội hoặc nhằm trốn tránh, che giấu tội phạm. Điều kiện áp dụng:

- Thiệt hại gây ra là rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.

- Lỗi cố ý trực tiếp.

- Có mục đích, động cơ phạm tội nhằm trốn tránh hoặc che giấu bị phát hiện hành vi phạm tội.

- Dùng những phương tiện, công cụ phạm tội mang tính chất gây nguy hiểm cho xã hội.

Xem thêm các bài viết khác của chúng tôi tại: chuyentuvanphapluat.com.