ĐẤT KHÔNG CÓ GIẤY TỜ KHI PHÁT SINH TRANH CHẤP THÌ AI CÓ THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT? TRÌNH TỰ GIẢI QUYẾT NHƯ THẾ NÀO?

1. Cơ quan có thẩm quyền giải quyết

Đất không có giấy tờ khi phát sinh tranh chấp thì tùy vào từng trường hợp, từng chủ thể sẽ có cơ quan có thẩm quyền giải quyết khác nhau. Cụ thể có những cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp trong trường hợp này theo quy định tại Khoản 2, Khoản 3 Điều 203 Luật đất đai 2013 như sau:

Thứ nhất:  Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền giải quyết các trường hợp sau:

a) Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;

b) Trường hợp tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;

Thứ hai: Tòa án có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng.

2. Trình tự giải quyết tranh chấp

Về trình tự giải quyết tranh chấp đất không có giấy tờ có thể theo hai bước sau:

Bước 1: Hòa giải

Pháp luật về đất đai khuyến khích các bên tranh chấp hòa giải tại cơ sở, nếu không hòa giải được thì gởi đơn yêu cầu UBND cấp xã, phường hòa giải.

UBND cấp xã tổ chức hòa giải theo quy định tại Điều 202 Luật Đất đai 2013 và khoản 1 Điều 88 của Nghị định số 43/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai 2013.

Bước 2: Nếu hòa giải không thành:

Giải quyết tranh chấp đất đai theo trình tự hành chính: Trình tự này sẽ được áp dụng đối với những tranh chấp mà các đương sự không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo quy định và lựa chọn giải quyết tranh chấp tại UBND:

-          Đối với tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì nộp đơn yêu cầu giải quyết lên cơ quan có thẩm quyền giải quyết là Chủ tịch UBND cấp huyện. Nếu không đồng ý quyết định giải quyết lần đầu thì có thể khiếu nại lên Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc khởi kiện ra Tòa án theo quy định của Tố tụng hành chính.

-         Đối với tranh chấp giữa tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài với nhau hoặc giữa các đối tượng đó với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thì có thể nộp đơn yêu cầu giải quyết lên cơ quan có thẩm quyền là Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Nếu không đồng ý quyết định giải quyết lần đầu thì có thể khiếu nại lên Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi Trường hoặc Khởi kiện ra Tòa án theo quy định của Tố tụng hành chính

Giải quyết tranh chấp đất đai theo trình tự tố tụng dân sự: việc giải quyết tranh chấp đất đai tại Tòa án được thực hiện theo quy định chung tại Bộ luật tố tụng dân sự: Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp để khởi kiện vụ án tại Tòa án có thẩm quyền (Tòa án nơi có bất động sản đó) theo quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015: “c) Đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết.”

 Xem thêm các bài viết khác của chúng tôi tại: chuyentuvanphapluat.com.