Trong hệ thống pháp luật
hình sự Việt Nam, tội ngộ sát và tội giết người thường gây nhầm lẫn do đều dẫn
đến hậu quả là cái chết của con người. Tuy nhiên, bản chất pháp lý của hai tội
danh này hoàn toàn khác nhau, đặc biệt là ở yếu tố lỗi và ý định chủ quan của
người phạm tội. Việc phân biệt rõ ràng sẽ quyết định đến mức hình phạt cũng như
các trách nhiệm pháp lý khác. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về tội ngộ
sát, so sánh với tội giết người và đưa ra các quy định liên quan.
Khung hình phạt cao nhất đối với tội ngộ sát
Định nghĩa và cấu thành tội ngộ sát
Ngộ sát được hiểu là
hành vi vô ý làm chết người. Căn cứ theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung
2017), tội ngộ sát xảy ra khi người thực hiện hành vi không có ý định tước đoạt
tính mạng của người khác.
Tội danh này có thể bị
truy cứu trách nhiệm hình sự theo hai điều luật chính:
- Điều 128 BLHS: Tội vô ý làm chết người.
- Điều 129 BLHS: Tội vô ý làm chết người do vi phạm
quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính.
Bài viết này tập trung
phân tích cấu thành tội ngộ sát theo Điều 128 BLHS với các yếu tố sau:
- Chủ thể: Người từ đủ 16 tuổi trở lên có đầy đủ
năng lực trách nhiệm hình sự. Người không đủ năng lực hành vi dân sự do mắc
bệnh tâm thần sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự. Ngoài ra, người phạm
tội còn có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho gia đình nạn nhân.
- Khách thể: Tội phạm xâm phạm đến quyền sống, quyền
được pháp luật bảo vệ của con người.
- Mặt chủ quan: Thể hiện ở lỗi vô ý, bao gồm vô ý
do quá tự tin và vô ý do cẩu thả, được quy định chi tiết tại Điều 11 BLHS.
- Mặt khách quan: Hành vi vô ý làm chết người có thể là hành động hoặc không hành động. Hậu quả chết người là dấu hiệu bắt buộc. Nếu hậu quả này chưa xảy ra thì không cấu thành tội ngộ sát.
Phân biệt tội giết người và tội ngộ sát
Sự khác biệt cốt lõi giữa
hai tội danh này nằm ở ý chí chủ quan và lỗi của người thực hiện hành vi.
|
Tiêu chí |
Tội giết người (Điều
123 BLHS) |
Tội ngộ sát (Điều
128 BLHS) |
|
Ý định |
Có ý định trực tiếp
tước đoạt tính mạng người khác. |
Không có ý định giết
người. |
|
Lỗi |
Cố ý trực tiếp hoặc cố
ý gián tiếp. |
Vô ý do quá tự tin hoặc
vô ý do cẩu thả. |
|
Hình phạt |
Phạt tù từ 12 năm đến
20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. |
Phạt cải tạo không
giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 đến 10 năm. |
|
Độ tuổi chịu TNHS |
Từ 14 tuổi (đối với tội
phạm rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng). |
Từ 16 tuổi trở lên. |
Các yếu tố quyết định mức hình phạt tội ngộ sát
Khi xét xử tội ngộ sát,
Tòa án sẽ căn cứ vào nhiều yếu tố để quyết định mức hình phạt, đảm bảo tính
công bằng và khách quan. Điều 50 BLHS quy định các yếu tố này bao gồm tính chất
và mức độ nguy hiểm của hành vi, nhân thân người phạm tội, cùng các tình tiết
giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự.
- Tình tiết giảm nhẹ (Điều 51 BLHS): Bao gồm tự
thú, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực bồi thường thiệt hại và
khắc phục hậu quả. Những tình tiết này thể hiện thái độ tích cực của bị
cáo và có thể giúp Tòa án giảm nhẹ hình phạt.
- Tình tiết tăng nặng (Điều 52 BLHS): Bao gồm hành
vi có tính chất côn đồ, phạm tội có tổ chức, tái phạm nguy hiểm, hoặc lợi
dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội.
- Nhân thân người phạm tội (Điều 50 BLHS): Lý lịch,
tiền án, tiền sự, thái độ chấp hành pháp luật và hoàn cảnh gia đình cũng
được xem xét kỹ lưỡng.
Các yếu tố cần xem xét khi đưa ra khung hình phạt
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại
Theo Điều 30 Bộ luật Tố tụng hình sự, vấn đề dân sự như bồi thường thiệt hại sẽ được giải quyết đồng thời với vụ án hình sự. Điều 591 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ người ngộ sát phải bồi thường toàn bộ thiệt hại thực tế gây ra, bao gồm chi phí mai táng, tiền cấp dưỡng cho người phụ thuộc và một khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần. Việc bồi thường này cũng được coi là tình tiết giảm nhẹ trong quá trình xét xử.
Dịch vụ luật sư bào
chữa của Chuyên tư vấn luật
Chuyên tư vấn luật cung
cấp dịch vụ bào chữa chuyên nghiệp cho các vụ án ngộ sát nhằm bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp của thân chủ.
- Tư vấn và tham gia tố tụng: Chúng tôi tư vấn pháp
luật, quyền và nghĩa vụ của thân chủ, đồng thời tham gia cùng thân chủ từ
giai đoạn điều tra đến xét xử, đảm bảo quy trình diễn ra đúng pháp luật.
- Nghiên cứu hồ sơ và thu thập chứng cứ:
- Chúng tôi sẽ tiếp cận, nghiên
cứu kỹ lưỡng hồ sơ vụ án để xây dựng luận điểm bào chữa vững chắc.
- Hỗ trợ thu thập các chứng cứ,
tài liệu và tình tiết giảm nhẹ có lợi cho thân chủ.
- Yêu cầu cơ quan chức năng thực
hiện các biện pháp điều tra cần thiết như trưng cầu giám định, đối chất.
- Hỗ trợ sau xét xử:
- Xây dựng luận cứ bào chữa
thuyết phục tại phiên tòa.
- Hỗ trợ thương lượng bồi thường
thiệt hại với gia đình nạn nhân.
- Giải thích bản án, quyền
kháng cáo và các thủ tục pháp lý liên quan.
 |
| Dịch vụ luật sư hỗ trợ bào chữa |
Tóm lại, tội ngộ sát là hành vi vô ý làm chết người, khác biệt cơ bản với tội giết người ở yếu tố lỗi và ý định. Việc xác định mức hình phạt phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng và nhân thân của người phạm tội. Chuyên tư vấn luật luôn sẵn sàng hỗ trợ pháp lý chuyên sâu để bảo vệ quyền lợi của Quý khách hàng. Nếu bạn cần hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong các vụ án hình sự, hãy liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn từ đội ngũ luật sư hình sự giàu kinh nghiệm tại Chuyên tư vấn luật.
Nguồn: Tội ngộ sát là gì? Phân biệt giết người và ngộ sát?
>>> Xem thêm:
Nhận xét
Đăng nhận xét